” ฟุจิยะมะ ” สมบัติประจำชาติญี่ปุ่น ” 不二山 ” 国宝 – ถ้วยชา

ถ้วยชา ในรูป คือถ้วยชาที่มีชื่อว่า “ฟุจิยะมะ” เป็นผลงานของศิลปินนาม ฮงอะมิ โคเอ็ตสึ (本阿弥光悦) มีชีวิตอยู่ช่วงระหว่างปี ค.ศ. 1558-1637 ถูกจัดให้เป็นหนึ่งในสมบัติประจำชาติญี่ปุ่น (国宝: National Treasures มรดกที่หลายกระทรวงในรัฐบาลญี่ปุ่นเห็นพ้องต้องกันว่ามีความสำคัญต่อวัฒนธรรมของชาติ)

แรกเริ่มเดิมทีนั้น ถ้วยชาใบนี้ถูกตั้งใจจะเผาให้เป็นถ้วยชาสีขาว แต่เนื่องจากเผาไฟแรงเกินไป ส่วนล่างของถ้วยจึงไหม้ ออกมาเป็นสีดำ เหลือส่วนครึ่งบนของถ้วยที่ยังคงสีขาวอยู่ เมื่อเห็นดังนั้น ฮงอะมิ โคเอ็ตสึ (本阿弥光悦) ศิลปินผู้ปั้นถ้วยใบนี้จึงตั้งชื่อให้ว่า “ฟุจิยะมะ” (不二山) แปลเป็นภาษาไทยได้ว่า “ภูเขาที่ไม่สามารถทำขึ้นมาอีกได้เป็นครั้งที่สอง” เพราะถ้วยใบนี้เกิดจากความบังเอิญที่เผาไฟแรงเกินไป จึงถือเป็นงานศิลป์ที่เกิดจากความผิดพลาด ที่ไม่ว่าจะทำยังไง ก็ไม่สามารถจงใจเผาไฟแรงให้ไหม้ออกมาเป็นสีขาว-ดำอย่างละครึ่งเป๊ะแบบนี้ได้อีก

นอกจากนี้ คำว่า “ฟุจิยะมะ” ยังไปพ้องเสียงกับคำว่า “ฟุจิยะมะ” (富士山 อ่านได้อีกแบบว่า ฟุจิซัง) ที่แปลว่า “ภูเขาฟูจิ” สัญลักษณ์ประจำประเทศญี่ปุ่น เนื่องจากสีขาว-ดำที่ตัดกันนั้น แลดูเหมือนกับหิมะสีขาวที่ปกคลุมยอดภูเขาไฟฟูจิ เป็นการเล่น “คำพ้องเสียง” ของคนญี่ปุ่นในสมัยก่อน

ปัจจุบัน ถ้วยชา “ฟุจิยะมะ” ใบนี้ ถูกเก็บรักษาไว้ที่ Sunritz Hattori Museum of Arts ที่จังหวัดนางาโน่

หมายเหตุ: รูปสามใบแรกคือถ้วยชาของจริงที่ถูกเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์ ส่วนรูปใบที่สี่คืองานเลียนแบบ โดยศิลปินชาวญี่ปุ่นในยุคปัจจุบันชื่อ นะกะมุระ โจอะมิ รุ่นที่สาม (三代中村長阿弥) งานเลียนแบบใบนี้สนนราคาอยู่ที่ 288,000 เยน หรือตกเป็นเงินไทยที่ราวๆ 95,000 บาท