ที่เมืองจีนมีการกล่าวถึงชาขาวว่า “หนึ่งปีเป็นชา สามปีคือยา เจ็ดปีเป็นสมบัติล้ำค่า” 一年茶、三年药、七年宝 หมายถึงว่าชาขาวที่ยิ่งเก่าเก็บจะยิ่งมีมูลค่าสูง ส่วนหนึ่งเป็นเพราะรสชาติที่เกิดการพัฒนาตัวระหว่างการเก็บ อีกส่วนหนึ่งเป็นเพราะคุณสมบัติทางยาที่ชาวจีนเชื่อว่าชาขาวเก่าเก็บ(และชา
红茶 Black tea ใบชาที่ถูกนวดแล้ว เข้าสู่กระบวนการ oxidation โดยระหว่างที่นวด เซลล์ในใบชาจะแตกออก เอนไซม์ต่างๆทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศ เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมี หากควบคุมระดับการนวด และสภาวะในการ oxidation ตั้งแต่อุณหภูมิ
เมื่อเร็วๆนี้ผมเริ่มค้นพบว่า เสน่ห์อีกอย่างหนึ่งของชาคือสายพันธุ์ที่มีค่อนข้างหลากหลาย เพราะเมื่อศึกษาลงลึกไปจริงๆ จะพบว่าสายพันธุ์ในปัจจุบันไม่ใช่มีแค่พันธุ์จีนหรือพันธุ์อัสสัม แต่ในสองสายพันธุ์หลักนี้ก็สามารถแยกย่อยได้อีกเป็นร้อยๆสายพันธุ์
ทั้งสองตัวนี้มาจากเขตอุทยานอู่อี๋ซานครับ จากแหล่งปลูกที่ชื่อว่าหม่าโถวเหยียน 马头岩 หรือผาหัวม้า เป็นแหล่งปลูกที่ทำการปลูกชาสองชนิดนี้ที่มีชื่อเสียงโด่งดัง
สาเหตุที่เป็นสีทองแบบนี้เป็นเพราะใบชาถูกเก็บเฉพาะยอดแหลมครับ พอนำมานวด ผ่านกระบวนการ oxidation ใบชาจึงกลายเป็นสีน้ำตาล โดยเฉพาะส่วนของขนชา (tea hair) ที่บางงานวิจัยทำการทดสอบแล้วพบว่ามีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ซึ่งพอถูกความร้อนแล้วก็จะกลายเป็นสีทองอย่างที่
“…แรกเริ่มเดิมทีนั้น ชาถูกใช้เป็นยาก่อนพัฒนาไปสู่เครื่องดื่มในภายหลัง ในคริสต์ศตวรรษที่ 8 ชาได้พัฒนาไปสู่ขอบเขตของการกวี ในฐานะเครื่องมือแห่งการบรรเทิงศิลปะชนิดหนึ่ง กระทั่งคริสต์ศตวรรษที่ 15 ณ ประเทศญี่ปุ่นได้มีการทำให้ชามีความสูงส่งยิ่งขึ้นจนเป็นศาสนาแห่งความงาม
การนั่งในห้องญี่ปุ่น ถ้านั่งอย่างสุภาพต้องนั่งแบบเซสะ (正座) คือการนั่งแบบเบญจางคประดิษฐ์ เพียงแต่ที่ญี่ปุ่นนั้น ทั้งผู้หญิงและผู้ชายจะนั่งโดยการนั่งทับเท้าลงมา ไม่มีการแบ่งแยกว่าผู้ชายจะต้องนั่งเท้าตั้งตรงแบบของไทย
หลายร้อยปีก่อน มนุษย์เชื่อกันว่าต้นชาเป็นพืชที่ขึ้นอยู่เฉพาะในประเทศจีนเท่านั้น จนกระทั่งอังกฤษยึดอินเดียเป็นอาณานิคม จึงมีการสำรวจป่า เพื่อค้นหาพืชที่จักรวรรดิอังกฤษสามารถนำไปเพาะปลูกเพื่อค้าขายได้ ในช่วงแรก นักสำรวจชาวอังกฤษสังเกตว่าชนพื้นเมืองชาวอัสสัมมีการบริโภค
ชาหลงจิ่ง 龍井茶 ชาเขียวที่โด่งดังที่สุด ถึงขั้นได้ชื่อว่าเป็นชาแห่งจักรพรรดิ (Imperial Tea) ของเมืองจีน ใบชามีความ delicate มาก สีเขียวอ่อน ใบละเอียด แลดูคล้ายยอดอ่อนของใบหญ้าที่โผลพ้นขึ้นมาหลังฝนห่าใหญ่ ใบชามีกลิ่นหอมของสัปปะรดอย่างน่าประหลาด น้ำชามีสีเขียวอ่อนใส
